1960 : QQTRIN023402c1

Bhí mé in m’fhear óg nuair a d’fhá_, nuair a, nuair a d’i__, nuair a d’ime d’imigh mé as.

Sea.

Cheannaí, Cheannaigh, cheannaí cheannaigh mo athair, cheanna cheannaigh sé geóltas gabháltas talú talamh anse... anseo...

Ar Inis Bó Finne?

Agus d’fhága muid, d’fhágamar, fhága muid fhágamar é agus bhí áit breá againn án ann freisin a ar mh’anam. m’anam.

Mm.

Ach an calú, caladh, bhí sé go an-dona, bhí sé. Ní ro raibh sé co chomh maith fiú amháin? Hah?

Ní ro raibh sé co chomh maith fiú amháin agus atá sé anois.

Ara ní ro raibh sé leath cho chomh maith an t-ám t-am sin. Ní bheach, bheadh, bhí, bhu__, tá... tá... tá áit... tá áit eile ta__ taoi taobh thiar dó, a thugann siad Fo an Bháid air.

Sin an áit, sórt scoilt....

Sea

....insna carraigeacha.

Sea.

Sea.

Si__, sin an áit. Sin an áit, sin an áit a bhíoch bhíodh na báideannaí, báid, bheach, bheadh, ní ra__, ní ra raibh aen aon bhád i... i... fadó thíos i bport a ar chor a ar bí, bith, ní ro raibh sé i ndan ann a theacht isteach án ann go rinne si_ rinne siad... rinne siad go leor, go leor obair án. ann.

Creidim go ndearna.

Ha?

Sea.

Choinic Chonaic tú héin féin é.

Chonaic mé héin féin é, sea.

Bhuel bhí, ní ro a, a bháid i na na, bhíoch, bhíodh, bhíoch bhíodh na báid acú acu fadó. Sea. Chafait siad Chaithfidís i, chafait siad, chaithfidís, chafait siad chaithfidís an an an, grafrainn... an graiféad, a bheith sáite síos sa talú talamh agus bhíoch bhíodh fear eile ansin a bheach bheadh a ró_ sa rópa anseo agus chuireit chuireadh sé thart ar bóich baoi agus nuair a, nuair a bhaineit siad bhainfidís preab aistí, aisti, choineit choinníodh si_, choinn_, choinneit choinníodh sé a an róp go dté_, go dté_ an... agus sin an chaoi, sin é an chaoi a dtiocait siad dtiocfaidís na báid suas, chafait siad chaithfidís rópa a bheith air ar a bóich baoi a ag goil dul síos agus a ag goil dul aníos.

Níl aen aon Ghaeilge mhaith agam, an bhfuil’s bhfuil a fhios agad. agat.

Á tá Gaeilig mhaith agat.

Á níl.

Go leor agat, bail ó Dhia ort.

Nor Nuair a gheof mui_ gheobhaimi_ nor nuair a geofa muid gheobhaimid héin féin socraí socraithe anuas án, ann, beí muid beimid go maith.

An mbeí mbeidh mórán talamh agaibh ansin?

An mbeí? mbeidh?

Sea.

Bhuel ní fhéadaim a rá.

Níl sé sin socraí? socraithe?

Níl, níl, níl’s agam cén, cén talú talamh atá án ann a ar chor a ar bí bith ach chuala mé go bhfuil droch_ talú talamh án. ann.

Mmm. Níl sé co chomh maith leis an talú talamh atá agaibh anseo?

Ó níl níl níl níl.

Sea. Tá talú talamh maith anseo ar Inis Airc nach bhfuil?

Tá talú talamh maith anse. anseo.

Sea.

Ach an talú talamh atá sé sin amuí, amuigh, ní bheí muid bheimid i ndann, ann, tá sé ____ án.

Bhuel mbeí mbeidh an talamh seo agaibh i gcónaí?

Beí. Beidh.

An mbeí? mbeidh? Sea. Bhuel an dtioca dtiocfaidh sibh isteach go rialta? An bhfácaí bhfágfaidh sibh eallaí eallaigh agus?

Ó tioca muid tiocfaimid isteach anse. anseo.

Sea. Chun aire a thóirt thabhairt do na.

Sea.

Na heallaí atá fáca. fágtha.

Sea, sea.

Sea. Bhuel anois cén sórt cuain atá agaibh anseo? Tá sé díreach os ar gcóir anseo.

Ó droch, a, a, an cuan seo?

Sea.

Ó tá droch-chuan againn. Sin é, sin é an cuan anois atá, atá ag oidhbriú oibriú a chuir arna arna daoiní daoine atá san oileán se. seo.

Sea.

An iomarc iomarca trioblóid i gcúnaí gcónaí án. ann.

Mm.

Túir Tabhair a, túir tabhair aníos bád anse. anseo.

Bhuel eh, an é nach bhfuil eh foscú foscadh ann nó?

Níl aen aon foscú foscadh án. ann.

Sea.

Níl.

Agus féachann sé sórt briste ansin freisin.

Ó tá sé bristí briste i gcúnaí. gcónaí.

Sea.

Bristí Briste i gcúnaí. gcónaí.

Is ea, agus ní thig thagann le bád mór teacht isteach.

Ó níl níl ní, ó...

Sea.

No, ní theagann thagann aen aon bád.

Bhuel.

Ach lá breá.

Sea.

Leis a taoile taoide ard tiocaí tiocfaidh bád isteach ansin nor nuair a bheidheas bheas an fharraige lag. Bhí muid Bhíomar uilig uile a ag caoiniú caoineadh nor nuair a bhí muid bhíomar ag imeacht. Chuile Gach uile dhuine a ro raibh amui amuigh ar an oileán agus fua muid chuamar síos a ag tarraint tarraingt síos na, chuile gach uile rud a bhí sna tífí tithe againn, leapachaí leapacha agus dreisiúrachaí driosúir agus chuile gach uile shórt agus chuir muid chuireamar síos uilig uile iad agus.

Bhí obair mhór a baint leis is dóí? dócha?

Bhí eh, bhí obair mhór go dimhin. deimhin.

Sea. Bhuel an ró raibh sibh a ag súil leis na bádaí báid an lá sin.

Ó, bhí na báid, bhí siad an-sábháiltí an-sábháilte taoi taobh amuí amuigh gon den chuan.

Sea. Chonaic sibh a teacht iad?

Choinic muid Chonaiceamar a ag teacht é gan daut. dabht.

Sea, agus rinn rinne sibh réí réidh ansin.

Bhí muid Bhíomar réí, réidh, bhí muid bhíomar a ag tarraint tarraingt anuas ansin. Chúig, chúig cúig a chlog ar maidin, bhí mise a ag túirt tabhairt mo chuid, an méid a bhí agam sa teach, tóigeáil tógáil síos insa sa gcuan síos agus chuir, chuir sé, chuir sé i mbaurd mbord ansin iad le curaí. curaigh. Ní ro raibh aen aon bhád acú acu ag obair ach oiread. Bhí an taoile taoide rí-íseal, ró-íseal, ach curaí curaigh a bhí acú, aca, a ag cuir cur na, a ag cuir cur na stuf stuif i dtír insna sna báid mhóra.

Cá mhéid bád mór a bhí agaibh?

Bhí.

Cúig cinn?

Chúig Cúig cín. cinn.

Sea. Bhuel an ró raibh sibh i bhfad a gol dul isteach ansin?

Céard é?

An ró raibh sibh i bhfad a gol dul amach go tír mór?

Ó ní ro muid. rabhamar.

Sea.

Ó bhuel.

Céard a tharla ansin nuair a bhain sibh tír mór amach?

Ó thug muid thugamar amach ansin, bhí, bhí na fir ansin, ansin agus bhí siad a tóigeáil, tógáil, sceitseáil chuile gach uile dhuine acú acu amach air ar an gcéibh. gcé.

Cuiriú Cuireadh fáilte mhór róibh? rómhaibh?

Ó fáilte mhór rúinn. romhainn.

Sea.

Agus go dimhin deimhin bhí.

Bhí a lán cuairteoirí ann freisin creidim.

Ní ro, raibh, bhí aiféal aiféala mhór againn, bhí muid bhíomar uilig uile

a

siliú sileadh deor.

A An ró raibh sibh?

Bhí go dimhin. deimhin.

Bhí cumhaí cumha oraibh?

Bhí cú cumha orainn gan daut. dabht.

Cupla, Cúpla, cupla cúpla scór bliantaí blianta ó shin, phós mé, fuair mé mo crowbar agus chua chuaigh mé a ag baint cloch, rinne mé mo theach, seoú seo é mo theach, rinne mé mé héin, féin, mé héin féin é, agus rinne mé a an cathaoir is a baurd bord agus a an dreisiúr, driosúr, cos__ is chuile gach uile shórt.

Gach uile rud atá thart timpeall orainn.

Chuile Gach uile shórt atá ann.

Atá thart timpeall orainn anseo anois.

Rinne mé mé héin féin é sin.

Sea agus rinn rinne tú go maith é bail ó Dhia ort.

Bhuel, níl’s níl a fhios agam, tá sé alright dhom dom péin. féin.

Tá sé alright aig ag duine ar bí. bith.

Ah ah níl.

Ó tá.

Ahh níl. Bhí bean maith fad_ bhí bean math maith agam anse. anseo. Tá sí imíthe imithe go Conamara anois. Is lé le faitíos go bhfuair sí tín tinn anse anseo agus ní ro, raibh, ní ro raibh aen aon aen aon aen aon sagart le le le fáilt fáil aicí. aici.

Mmm. Bhuel bíonn sé an-deacair aig ag an sagart teacht isteach anseo.

Bhí faitíos, tá faitíos orthaí uirthi anois. Tá sí gar go leor ú, do, dho do ceithre scór bliantaí blianta anois.

Sea. Bhuel bhí go leor cruatan agus trioblóide agaibh anseo agus bhí sé...

Mh’anam M’anam mhuise go ro raibh a stór. Tá ______ d'éirí, d'éirigh, d'éirí d'éirigh beirt mhac dhom dom agus chua chuaigh siad air ar an Aifreann, beirt fear math maith go dimhin, deimhin, cho chomh math maith agus a bhí air ar a dá, air ar a dá á oileán. Chua Chuaigh siad soir uin chun Aifrinn. Chua Chuaigh siad, leandáil leaindeáiltí siad cé brí, ar bith, insan san áit sin ansin thoir. Is nuair a bhí siad a ag tíocht teacht un chun a an bhaile chailliú cailleadh iad.

Go bhfóire Dia orainn. [Osna] Beirt?

An bheirt acú. acu.

Mm.

Agus fear ma__, fear eile le, lé, le, in éineacht lethú. leo.

Mmm. Bhuel bhí go leor tubaistí mar sin ar an oileán ó am go ham, nach ró? raibh? Bhí ceann mór thart fán bhliain fiche seacht nó fiche hocht nár báithiú bádh a lán daoine an t-am sin.

Tá sé sin ceart. Tá sé sin ceart. Sin é an t-am a a bhfágú bhfágadh iad amuíh amuigh á ó Chloigeann a mb_ amuí. amuigh.

Mhm.

Agus bhí bád eile, cailliú cailleadh bád eile ____ istoíche ansin thoir, chailliú cailleadh triúr, anse. anseo.

Mm.

As an oileán se. seo. Is math maith liom a bheith ag imeacht as.

Cén fáth?

Is math maith liom.

Cén fáth a n-abrann ndeir tú sin anois?

Bhuel eh bhuel. Céard a fhéatas fhéadfas mé a dhéanú dhéanamh lá don sagart?

Mmm.

Céard a fhéatas fhéadfas mé a dhéanú dhéanamh an uair sin?

Sea.

Uhuh.

Bíonn sé an-deacair ag an...

Go Do mo chailliú chailleadh gan tsagart sagart anse. anseo. Sin é an fáth.

Sea. Bhuel ar cailliú cailleadh duine ar bith gan sagart le do linnse anseo?

Chailliú. Cailleadh.

Mmm.

Cupla Cúpla bliain ó shin.

Sea.

Chailliú Cailleadh fear _____ ní ro raibh sé i in ndan ann a ghoil dhul soir go dtín dtí an tsagart.

Mhm.

Ná an dochtúir.

Mm.

Is chailliú cailleadh é.

Tá sé anois tuairim is sé bliana fíad fichead ó chua chuaigh mé isteach go hInis Airc an chéad uair.

Sea, agus eh cén tuairim atá agat don oileán anois? Maith leat gol dul isteah isteach ann?

Em emt, an chéad cúpla uair a chua chuaigh mé isteach án ann níor thaine thaitin sé liom mar bhí sé contúirteach ach em de réir mar a, le himeacht aimsire eh thárla tharla sé gur em, mhaith liom dul isteach án. ann.

Sea.

Eh, ba í an fáth leis seo badh ba ea go ro raibh beagán Gaeilge le cloisteáil án. ann.

Agus cá mhéid eh cóluadar comhluadar a bhí ann an t-am sin?

San am siúd, san am siúd bhí tímpeall timpeall trí chóluadar chomhluadar déag án ann ach eh de réir mar d'ime d'imigh an aimsir, agus na laethanta thart agus de réir mar a fuair mé eolas oru orthu agus ar a slí bhea bheatha eh fuair mé amach go dtiocach dtiocfadh an lá nach mbeach mbeadh fear, bean, ná páiste ar Inis Airc.

Sea agus is mar sin atá sé anois....

....Is mar sin atá an scéal faoi láir. láthair.

Sea, bhuel d'imí d'imigh na daoine, d'imí d'imigh an Ghaeilic Ghaeilge nuair a d'imí d'imigh gach uile rud.

D'ime D'imigh eh na daoine go háirid háirithe ó thosaí thosaigh an coga cogadh agus an imirce go Sasana.

Sea, bhuel ar ndóí ndóigh bhí suim ar leith agatsa i gcúrsaí talamh agus gach uile rud mar sin, eh thug tú rudaí áirithe faoi deara ansin faoin talamh is dóí. dócha.

Sea, bhuel, is mar gheál gheall go mba cigire talamhaíochta talmhaíochta mé ag obair faoin Roinn Talamhaíochta Talmhaíochta a chua chuaigh mé isteach go hInis Airc ar dtús. Eh, chó chomh fada agus a bhí an tala i gceist ansin agus de réir mar fuair mé eolas ar em imeachtaí na haimsire, imeachtaí na farraige agus fás eh féir agus nithe eile án, ann, fuair mé amach go ro raibh deacracht áirid, deacracht speisialta, eh ag baint le fás níthe nithe in Inis Airc. Eh ansan ansin chó chomh fada is a bhí an Saura Samhradh i gceist d'fhásach d'fhásfadh gach rud go ceart agus dá dtiocach dtiocfadh Fómhar math maith ba eh thiocach, thiocfadh, bheach bheadh bárraí barraí matha maithe acú, acu, chó chomh maith le féar math, maith, ach nuair a thagach thagadh an Ghímhre Geimheadh agus cá cáitheadh na farraige agus an salann ón em a Atlantach isteach eh bheach bheadh gach ní beagnach dóite anuas án. ann.

Sea, bhuel eh thug mé faoi deara go mbíonn an talú talamh sórt bog ann nú nó go mbíonn na prátaí bog ar aen aon nós. Níl’s Níl a fhios agam an é an talú talamh is cúis leis sin.

Bhuel chó chomh fada is atá an tala talamh i gceist eh b_ bheach eh sé sin roinnte suas go speisialta eidir idir an tala talamh agus an saghas leasú a bhí dhá á úsáid acú acu ansin. Eh chomh fada is a bhí an tala talamh i gceist bhí sé go nádúrtha dréináilte mar bhí titim le fána án. ann. Bhí sé deas tirim, an talú, talamh, ach eh san am céanna an leasú a bhí dá á úsáid acú, acu, badh ba é an leasú nádúrtha na farraige a bhí dá á úsáid le na cianta blianta.

Feamainn agus rudaí mar sin?

Feamainn agus mar sin.

Sea, bhuel an talú talamh a bhéas bheas aig ag na daoine seo anois ar tír mór.

Sea.

Beí Beidh sé carraigeach. Ní bheí bheidh sé có chomh maith ar a lán bealach leis an talú talamh a bhí acú. acu.

Eh, bhuel is cinnte go bhfuil eh a lán carraigeachaí carraigeacha insan san áit a ag bhfuil siad a ag dul, ach san am chéanna tá teas a ag teacht ón gcarraig, tá deis acú acu eh leasaí leasuithe speisialta, mála a fháil eh a dhéanfas feaus feabhas mór ar an tala insan san áit a bhfuil siad aig ag teacht, nach ro raibh seans acú acu a fháil insan san áit a ro raibh siad.