1978 : QQTRIN024910c1
Máirtín Seoige An Formna Árainn
Bhuel,
bhuel
sé
an
chaoi
a
bhfuil
sé
leis
an
mbád,
an
dtigeann
dtuigeann
tú...
Tá muid
Táimid
anois,
bhí muid
bhíomar
anura,
anuraidh,
cha muid
chaitheamar
coighcís
coicís
is
níor
tháinig
siad
a
ar
chor
a
ar
bi
bith
is
agus
tá's
tá a fhios
adsa
agatsa
go
ro
raibh
an
t-ileán
t-oileán
go
dona
a
ag
faire
air
ar
chaighcís
choicís
t-ám
t-am
sin.
Marach
Murach
an
t-eitileán
t-eitleán
ní
dhéanach muid
dhéanfaimis
math
maith
a
ar
bi.
bith.
Á
Dá
mbeach
mbeadh
rúinne
ruainne
feola
nú
nó
fé
cé
brí
ar bith
céard
a
bhí
uait
an
tigeann
tuigeann
tú
an
lá
a
thiocach
thiocfadh
an
t-eitileán.
t-eitleán.
Ní
ra
raibh
ad
agat
ah
ach
a
ghoil
dhul
síos
is
litir
a
thúirt
thabhairt
dho
dhó
is
bhí
sé
ad
agat
lárnamháireach!
lárnamhárach!
Ach
bhí
neart
leis
i
gceart.
Bhí
neart
plúir
isti
istigh
aig
ag
dreám
dream
na
siopaí.
Tá
siad
a
ag
coinneáil
neart
do
de
chuile
gach uile
rud
isti
istigh
mar
sin
faits
faitíos
go
dtiocfaí
gán.
gann.
Ach
nuair
a
thioca
thiocfaidh
sé,
nuair
a
ghau
ghabhfaidh
sé
a
fágáil
a
_____
fácach
fágadh
sé
amáireach
amárach
anois
hé
cé
ar
bi
bith
lá
a
bheach
bheadh
sé
a
ag
tíocht.
teacht.
Bhuel,
tioca
tiocfaidh
stuif
anuas,
cuire
cuirfidh
tusa
stuif
anuas
tá
tú
i
do
fear
siopa
thuas.
Cuire
Cuirfidh
sé
a
leath
sin
suas
agus
ní
thóice
thógfaidh
sé
é.
Bhí
mé
thíos
i
nGaille
nGaillimh
anseo
tá...
ansin
i
mbliana
agus
bhí
stuif
a
ag
goil
dul
anuas
aige
chuige
aig
ag
leathuair
théis
tar éis
a
dó
agus
bhí
sé
á
chuir
chur
suas,
ní
thóiceait
thógfadh
sé
agus
tá
sé
ceapaí
ceaptha
dhó
a
ag
bheith
a
ag
tóigeail
tógáil
go
mbeach
mbeadh
sé
leathuair
théis
tar éis
a
ceathair.
Bhí
sé
á
cuir
cur
suas
má
mbeach
mbeadh
ámad
adhmad
a
ag
tíocht
teacht
ad
agat
nú
nó
á
dá
mbeadh
súil
le
slínn
slinn
ad
agat
nú
nó
______
a
bheach
bheadh
a
ag
tíocht,
teacht,
ní
ro
raibh
sé
á
thóigeáil
thógáil
ach
tá
sé
cho
chomh
maith
uit
dhuit
é
a
rá
marach
murach
gur
eighre
éirigh
lin
linn
go
ro
raibh
____
bád,
tá
bád
as
Conamara,
tá
bád,
a
an
dtigeann
dtuigeann
tú,
ar
_____
Ros
a
an
Mhíl
anois
ainn.
againn.
Tá
sé
sin
a
ag
rítheach
rith
chuile
gach uile
Dé
hAoine
má
fhánn
fhaigheann
sé
an
aidhmsir.
aimsir.
Ted Berry
Máirtín Seoige An Formna Árainn
Teagann
Tagann
sé
sin
isteach
sa
gcéibh
gcé
is
cuire
cuirfidh
sé
amach
an
stuife
stuif
dhuit.
Bhuel
á
dá
mbeach
mbeadh
drochlá
ansin
án,
ann,
an
dtigeann
dtuigeann
tú,
ag
goil
dul
aig
chuig
an
Naomh
Éanna.
Is
íontach
iontach
an
jab
uit
dhuit
a
ghoil
dhul
amach
on
ón
trá
lé
le
farraige
mhóir
is
gaoith,
a
ghoil
dhul
amach
i
do
churach,
tá's
tá a fhios
ad
agat
go
math,
maith,
pé
ar
bí
bith
céard
atá
ad.
agat.
Bhí
sé
______
iad
a
chuir
chur
isteach
i
dtír
é
a
bheith
fliuch
ad.
agat.
Á
Dá
ba
plúr
é,
má
chuireann
tú
chúig
cúig
céad
déag
meánach
ínnti,
inti,
tá
sí
iomarca
lé
le
lé
le
a
dtigeann
dtuigeann
tú
nuair
a
bheas
coraí
cora
farraige
án,
ann,
is
breeze
gaoithe.
Agus
ansin
tá
an
bád
seo
ceapaí
ceaptha
acub
acu
chuile
gach uile
hAoine
as
Ros
a
an
Mhíl
bhuel
rud
a
ar
bi
bith
atá
uait
tioca
tiocfaidh
sé
sa
mbád.
Níl
ad
agat
ach
lauirt
labhairt
leis
an
mbainistir
mbainisteoir
agus
má
dheireann
deir
tusa
leis
an
mbainistir
mbainisteoir
amáireach
amárach
cuir
fios
ar
tuile
tuilleadh
guaile
guail
dhom
nú
nó
cuir
fios
air
ar
suimint,
tona
tonna
suimint
ná
tada
dada
tioca
tiocfaidh
sé
sin
isteach
agus
ní
cuma
uit
dhuit
a
ghoil
dhul
amach
le
curach
a
ar
bi
bith
tioca
tiocfaidh
sé
isteach
fana
fanfaidh
sé
le
taoile.
taoide.
Nach
bhfuil
sé
sin
go
math?
maith?
Ted Berry
Máirtín Seoige An Formna Árainn
Bhuel
ní
ghaunn,
ghabhann,
ní
ghaunn
ghabhann
an
Naíomh
Naomh
Éanna
amach
ach
an
oiread
le
gála,
mara
muna
bhfuil
caurlá
corrlá
án.
ann.
Mb’fhéidir
B’fhéidir
á
dá
bhfanach
bhfanfadh
Naíomh
Naomh
Éanna
i
nGaille
nGaillimh
seachtain
go
mbeach
mbeadh
sé
ag
iarra
iarraidh
é
a
thry-áil
an
lá
a
bhe
bheadh
go
dona.
Tá
sé
go
math
maith
i
in
ndan
ann
a
thíocht
theacht
le
gaoi
gaoith
aniar
adua
aduaidh
ach
le
gaoi
gaoith
aneas,
nú
nó
anaidhrneas
anoir aneas
ní
bád
math
maith
aidhmsir
aimsir
é.
Ínseó
Inseoidh
mise
dhuit
anois
chonaic
mise
lá
a
ag
goil
dul
soir
anseo
as
Cill
Rúnáin.
Rónáin.
Bhuel,
bhí,
tháinig
an
ghaoi
ghaoth
lá
go
dona,
gaoi
gaoith
anaidhrneas.
anoir aneas.
Bhuel
as
Cill
Rúnáin
Rónáin
tá
bád
an
Paddy
Mór
a
thugann
siad
air,
an-bhád
farraige,
bhí
sé
i
nGaille.
nGaillimh.
Chuir
sé
scéala
amach
go
ro
raibh
sé
á
chaille
chailleadh
soir
aig
ag
Ceán
Ceann
Bóirne
Boirne
agus
chua
chuaigh
an
bád
iascach
amach
agus
is
é
a
towáil
soir
é.
Tá's
Tá a fhios
ad
agat
an
chaint
air
ar
a
an
Naíomh
Naomh
Éanna
ansin
á
dá
gcuirfí
anuas
air
ar
a
an
taíobh
taobh
í,
bhí
sí
aen
aon
oí
oíche
amháin
a
ag
goil
dul
soir
anseo
ar
fad
nú
nó
_______
choinne,
agus
bhí
an-ghaoi
an-ghaoth
án,
ann,
agus
amach,
isteach
aig
chuig
a
an
Lighthouse,
cuiriú
cuireadh
anuas
air
ar
a
thaíobh
thaobh
é
is
ní
níor
dh’eighre
éirigh
sé
riamh
go
ndeacha
ndeachaigh
sé
sa
dug.
duga.
Á
Dá
mbeach
mbeadh
sé
síos
i
bhfarraige
na
nach
ro
raibh
sé
daighnséarach.
dainséarach.
Bhí
sé
ina
bhfarraige
lúm,
lom,
níor
fhéad
sé,
ní
ro
raibh
sé
i
in
ndan
ann
eighrí.
éirí.
Bhuel,
tá
sé
cho
chomh
math
maith
uit
dhuit
a
rá,
bhí
mé
aen
aon
oí
oíche
amháin
a
ag
goil
dul
soir
anseo.
Chuala
tú
caint
air
ar
an
Dun
Angus,
ah
bhí
an
oíche
go
dona,
an
oí
oíche
bhí
sé
an-dorcha.
Agus
nuair
a
bhí,
bhí
ceó
ceo
an.
ann.
Ní
ro
raibh
an
aon
deise
cheó
cheo
an
t-ám
t-am
sin
an.
ann.
Ach
bhí muid
bhíomar
a
ag
goil
dul
soir
a
ag
goil
dul
soir
a
ag
goil
dul
soir
is
bhí
sé,
bhí
sé
an
dtuigeann
tú,
an
raidió
bhí
sé
ag
soundáil,
an
dtigeann
dtuigeann
tú.
Bhí
sé
a
ag
tois
tomhas
lena
chuid
feá,
ní
raibh
deise
a
ar
bi
bith
an
t-ám
t-am
sin
ínnti
inti
agus
bhí
sé
ar
sé
feá
uisce
an
t-ám
t-am
sin.
Bhí
sé
gar
go
do
thala.
thalamh.
Ní
fhaca
sé
tada.
Bhí
sé
cho
chomh
dorcha
amach
rút
romhat
ní
fheiceá
fheicfeá
an
té
a
bheach
bheadh
sa
mbád.
Bhí
dhá
scór
ainn
againn
ínnti
inti
a
ag
goil
dul
soir.
By
deaid
daid
soir,
noir
nuair
tímpeall
timpeall
siar
ón
lighthouse
go...
píosa
beag.
Níor
aire muid
airíomar
é
seo
go
[fothram]
gur
bhuail
sé
anuas
leis
air
ar
a
thaíú.
thaobh.
By
deaid
daid
bhí
go
math
maith
nor
nuair
a
tháinig
sé
anuas
air
ar
a
thaíú
thaobh
bhuel
cén
áit
a
tháinig
sé
ach
air
ar
thrá
gaine.
gainimh.
An
dtigeann
dtuigeann
tú
níor
tháinig
sé,
bhí
sé
sábháilte.
Dhin
Rinne
sí
clais
mar
sin
síos
sa
ngaine
ngaineamh
agus
bhí
na
báid
isti.
istigh.
Thosa
Thosaigh
sé
a
ag
séide.
séideadh.
Bhuel
ní,
bhí
báid
isti
istigh
sa
dug
duga
ansin
agus
bhí
sé
a
ag
coinneáil
a
ag
séide
séideadh
an
dtigeann
dtuigeann
tú
an
fog
horn
nú
nó
an
buinneán
bonnán
aige
agus
tháinig
bád
amach
le
ceán
ceann
dhosna
dhona
leainseannaí
lainsí
sin
amach.
Bhí
sí
a
ag
túirt
tabhairt
na
daoine
isteach
’e
de
réir
a
chéile.
Bhí
dreám
dream
isti
istigh
air
ar
a
an
mballa
ansin
iad
héin,
féin,
an
dtigeann
dtuigeann
tú,
a
ag
séide
séideadh
fog
horn
acub
acu
isti
istig
ach
chua
chuaigh
chuile
gach uile
fhear
air
ar
aist
ais
isteach
an
oíche
sin.
Bhuel
nuair
a
chua muid
chuamar
amach
ar
an
mballa,
bhí
sé
cho
chomh
_____
a
ghoil
dhul
i
bhfarraige
le
a
ar
ghoil
dhul
áit
a
ar
bi
bith
eile,
ní
rau’s
raibh a fhios
ainn
againn
cá
ro
raibh
bór
bóthar
ná
bealach
bhí
sé
cho
chomh
dúinte
dúnta
nach
íontach
iontach
dorcha
a
bhí
sé,
bhí
an
oíche
sin.
Bhuel
bhí
mé
lá
air
ar
ínse
inse
a
ag
goil
dul
soir
freisint,
freisin,
a
ag
goil
dul
anoir
sa
Dun
Angus
a
bhí
ora,
uirthi,
agus
i
ndeirg
ndearg
i
gceán#?
gceann?
bhí
fear
as
Cill
Rúnáin
Rónáin
thíos
agus
dúirt
sé
thíos
air
ar
a
mballa
nuair
a
chua muid
chuamar
amach,
áí
bhí
daoine
go
leór
leor
ínnti,
inti,
ba
an-bhád
farraige
í.
Bhuel,
a
dúirt
sé,
nuair
a
bheidheas
bheas
tú
suas
aig
ag
Ceán
Ceann
Bóirne,
Boirne,
adúirt
a dúirt
sé,
nuair
a
bheas
neart
gaoithe.
By
deaid,
nuair
a
tháinic muid
thángamar
in
brest
lé
le
Ceán
Ceann
Bóirne
Boirne
ansin,
muise
go
dimhin
deimhin
shéid
sé
sa
gcaoi
nach
bhféatá
bhféadfá
seasa
seasamh
ná
sui
suí
agus
bhí
sí
lán
lé
le
bainibh,
bainbh,
agus
tháinig
an
caiptín,
an
máta
thart.
Bhuel
anois
a
dúirt
sé,
bíoch
bíodh
grím
greim
aig
ag
chuile
gach uile
fhear
agaí,
agaibh,
adúirt
a dúirt
sé.
Fear
a
bheach
bheadh
grím
greim
aige,
tá muid
táimid
a
ag
goil
dul
a
ag
casa.
casadh.
Bhí
sa_
bhí
sagart
ínnti,
inti,
is
bhí
sé,
bhuel
bhí
sé
leathuair
a
ag
chloig
a
ag
fanacht
ach
fuair
sé
deimheal
teimheal
agus
chas
sé
í.
Mar
a
ag
bhí
sí
a
ag
ro
rith
ó
by
deaid
daid
bhí
sí
bhí
sí
a
ag
goil
dul
ó
ní
fios
cén
fad.
Cha,
Chaith,
bhfuil’s
bhfuil a fhios
ad
agat
cén
fad
a
cha
chaith
sé
ó
Cheán
Cheann
Bóirne?
Boirne?
Níor
bhain
sé
leathuair
díreach
a
chloig
go
ro
raibh
sé
isti
istigh
sa
dug.
duga.
[Léirigh]
a
lán
a
casú
casadh
cheana
ariamh
riamh
air
ach
á
dá
ng_
á
dá
gcoinneóch
gcoinneodh
sé
siar
cháilfaí
chaillfí
é
bhí
an_,
nearta
neartaigh
sé
cho
chomh
mór.
Ó
bhí
an
lá
go
dona
a
an
dtigeann
dtuigeann
tú.
Bhuel,
sin
é
anois
a
bhfuil
amsa.
agamsa.
Máirtín Seoige An Formna Árainn
Bhuel
anois
ínseó
inseoidh
mise
dhuit
taoibh
na
gcurachaí.
gcuracha.
Bhuel
á
dá
mbeach
mbeadh
foireann
math
maith
adsa
agatsa
i
gcurach
agus
do
dhóin
dhóthain
ballasta.
Tá
sí
i
in
ndan
ann
a
an
ghoil
dhul
amach
air
ar
a
an
trá
sin
thiar
le
aen
aon
ghaoi
ghaoth
____
a
ghaoi,
ghaoith
ghaoi
ghaoth
aniardua
aniar aduaidh
ná
gaoi
gaoth
a
ar
bi.
bith.
Tá
sí
i
in
ndan
ann
maireachtáil
by
deaid
daid
nuair
a
cháilfaí,
chaillfí,
nuair
a
cháilfaí
chaillfí
an
Naíomh
Naomh
Éanna,
lena
dóin
dóthain
ballasta
_____
agus
foireann
math.
maith.
Níl
ínseacht,
insint,
níl
teorainn,
is
íontach
iontach
go
deó
deo
atá
sí
i
in
ndan
ann
oidhbriú.
oibriú.
Is
minic
a
choinic muid
chonaiceamar
ó
dheas.
Bhídís,
bhuel
bhí
bhí
go
leór
leor
curachaí
curacha
amu
amuigh
anseo
lá
fa_
ó
mhuise
is
fada
an
lá
ó
choin
shin
é.
Be
Beidh
sé
gar
go
do
dhá
scór
blianta.
Bhuel,
cheapá
cheapfá
nach
maireach
mairfeadh
an
Naíomh
Naomh
Éanna
agus
bhí
ocht
bhí
ocht
cínn
cinn
go,
de,
bhí
neart,
de
deich
gcínn
gcinn
go
de
churachaí
churacha
amuh
amuigh
agus
tháinig
chuile
gach uile
churach
acub
acu
ina
dhia
dhiaidh
sin.
Bhuel,
ní
thiocaidís
thiocfaidís
go
deó
deo
leis
an
ngaoí
ngaoith
a
bhí
án,
ann,
ag
iomraí
iomramh
lena
gcuid
maidí
ach
a
ag
taoile,
taoide,
bhí
an
taoile
taoide
a
ag
trá
raurta
rabharta
bhí
sé
á
dtúirt
dtabhairt
ón
bhfarraige.
Ach
cheapá
cheapfá
a
ag
bheith
a
an
goil
dul
suas
a
an
bóthar
ansin
nach
maireach
mairfeadh
aen
aon
churach
amu.
amuigh.
Ted Berry
Mm.
Máirtín Seoige An Formna Árainn
Ach
tá
sí
in
an-ch_,
an-bhád.
Ted Berry
Máirtín Seoige An Formna Árainn
Ted Berry
Cén
t-ainm
atá
air
sin?
Máirtín Seoige An Formna Árainn
Micheál
Ó
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Conaíola.
Máirtín Seoige An Formna Árainn
Ted Berry
Ted Berry
Céard
a
bhíonn
ar
siúl
agat
anois,
teacht
na
Nollag?
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Máirtín Seoige An Formna Árainn
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Ted Berry
Cá
bhfuil
siad
sin?
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Tá
beirt
acub
acu
i
mBaileá
mBaile Átha
Cliath
agus
tá
duine
ac_
pósta
i
nGaille
nGaillimh
agus
duine
eile
pósta
i
Ros
Comáin
agus
tá
an
leaid
is
sine
tá
sé
i
Sasana.
Ted Berry
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Bhuel
ní
dó
dóigh
liom
go
dtioca.
dtiocfaidh.
Teagann
Tagann
siad,
bhíodar
anseo
anura
anuraidh
ach
ní
dó
dóigh
liom
go
dtioca
dtiocfaidh
siad
i
mbliana.
Ted Berry
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Bhuel,
nis
anois
níl's
níl a fhios
a
mbeí
mbeidh
aen
aon
nduine
acub
acu
i
mbliana.
Bhíodar
án
ann
sa
samhra
samhradh
ceart
go
leór
leor
ach
ní
féidir
leob
leo
a
theacht
i
mbliana.
Tá
siad
ag
obair.
Bhuel
an
ndéanaí
ndéanfaidh
tú
mórán
siopadóireachta
ar
leith
don
Nollaig?
Ó
bhuel
arndú,
ar ndóigh,
diona.
déanfaidh.
Dionann muid
Déanaimid
siopa_
siopadóireacht
ceart
go
leór
leor
faoin
Nollaic.
Nollaig.
Dionann muid
Déanaimid
agus
cácaí
Nollaic
Nollaig
héin
féin
is
mar
sin.
Ted Berry
Cén
sórt
cáca
a
bhéas
agat
anois?
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Ó
mh'anam
m'anam
tá's
tá a fhios
ad
agat
go
maith
céard
é
cáca
Nollaic.
Nollaig.
Nach
bhfuil's
bhfuil a fhios
ad
agat
cén
sórt
caoi
a
nd_
neart
rísíní
agus
uibheachaí
uibheacha
agus
treacle
agus
pórtar
agus
ó
deaul's
diabhal a fhios
am
agam
cén
sórt
rudaí
a
chuireanns muid
chuirimid
an
ann
go
leór
leor
rudaí
atá
go
deas.
Ted Berry
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Ted Berry
Agus
lastar
an
choinneal
ansin.
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Ted Berry
Agus
Lá
Nollag.
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Ted Berry
Ehm
sin
gasúir.
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Ted Berry
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Bíonn,
bíonn
an
feadóg
acub.
acu.
Feadóg
bhéil.
Bíonn
an
feadóig
feadóg
acub.
acu.
Tá
cuid
acub
acu
go
híontach
hiontach
aige
freisin.
Bhuel
sén
is é an
samhra
samhradh
an
t-ám
t-am
is
deise
gon
den
bhliain
a
cheapaimse,
an
samhra
samhradh
nor
nuair
a
bhíonns
bhíonn
na
cuairteoirí
ainn.
againn.
Sén
Is é an
an
t-am
is
mú
mó
a
bhainimse
pléisiúr
as
in
aen
aon
chaoi.
Bhí,
gibé
cibé
go
mbím
ag
obair
go
crua
má
bhím
héin,
féin,
bíonn
an-taine,
an-taitneamh,
bíonn
an-spóirt
an-spórt
agam
agus
tainíonn
taitníonn
na
na
cuairteoirí
liom.
Ted Berry
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Ó
bíonn
ach,
bíonn
na
Gaeilgeoirí
a
bhíonns
bhíonn
amsa
agamsa
i
gcúnaí
gcónaí
ach
sén
is é an
t-am
is
mú
mó
gon
den
bhliain
a
bhíonns
só
agus
a
bhíonn
compóirt
compord
am.
agam.
Ní
airím
an
t-ám,
t-am,
tioca
tiocfaidh
siad
isteach
is
bíonn
siad
an-deas,
gasúir
an-deas.
As
Baile
Átha
Cliath
agus
chuile
gach uile
áit
tímpeall.
timpeall.
Ted Berry
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Ted Berry
Sea
[gáire].
Ted Berry
Bhuel
b’fhéidir
b’fhéidir.
Máirtín Seoige An Formna Árainn
Bríd Ní Ghríofa Ceathrú an Chaisleáin Árainn
Máirtín Seoige An Formna Árainn
Ní
hea
____
isteach.
