··· tuca i ndéí a naoimh sin, réir ···

··· é agus tá an paraiste Cluain Dabhadag ···

··· sé na gcrothaí an fhear as Fanaid ···

··· i teach un a bhaile a lá ···

··· sé i rith an lae agus bhí ···

··· bhfanahá i rith an lae unn han ···

··· sé nah ngohú an nduine níos mó ···

··· cathú snearta ar a bhealah na scoile, ···

··· phrios, uibheaha ar an drisior. Coinneag bláighe ···

··· tsráid os cóir an tí agus rinne muid ···

··· amháin. Do bharúil a bhfuil na bádaí ···

··· tú héin un a bhaile a Phete. ···

··· a gol eadar an oilean agus tír ···

··· Bhell, caidé é an doifear múr a ···

··· cathú aimsire air an oilean ag an ···

··· Ar rinn tú héin ···

··· bhí sé maich a créatur, maighstir ar ···

··· a shoel air a choigrí ach phill ···

··· badh é sin a cathú aimsire ba ···

··· sin díobh áiteacha an dóin agus ar ···

··· bheag ab fhiú an tuarastal beag suara ···

··· agam air, ar an ábhar, gur tógú ···

··· bhí muid uilic air an scoil amháin, agus ···

··· Seosamh e_ fá an tuairim amháin oeis, ···

··· ní ró sé an rud ar bíth ···

··· aen mhac. D’fhás a mac seo aníos ···

··· a thógáil duit, dá ···

··· a dhéanú ní ab fheárr ná é ···

··· mar theaulach ach an aen mhac. D’fhás ···

··· go leor, chaithiú an tsloinniú seo é ···

··· thiar do theah a phobail í. Ar ···

··· Bhuel, creidim gur an fáth a bheú ···

··· Tá an obair a dul ···

··· astoí go ndíolhú an duine pín, ná ···

··· Thaine mé air a tsaíol in oilean ···

··· tá siad aig an tábla agus níl’s ···

··· sé a goil an bhealah amháin ach ···

··· isteach ar dhuais an chlub leóir i ···

··· amháin bhí fir a toí bhí siad ···

··· Tá mé ar an bhaile seo. ···

··· agus bhí sé an lá amháin ina ···

··· a thort as a coan a bhe ···

··· is fiche is an dóí a dhea_ ···

··· ag órc ar a tsagart dhes so. ···

··· agus mhara sé an fear, ar An ···

··· ina shagard. Bhí an bhointrea bhort so ···

··· í ín suas an léine amah go ···

··· goil amah as a doras leis i ···

··· agus d'fhág sí an leanú insa chliabhan. ···

··· a thainic mé an, an taoibh seo. ···

··· bhí na sagairt a bhí acú eh ···

··· nuair a bhí an purgadóir ar na ···

··· bhí sé in an pharaiste amháin insan ···

··· acú sin ar a tsráid ach do... ···

··· túsaíonn siad ar a phaidirín. Deir siad ···

··· hiad. Thart aig an am sin, féadaim ···

··· Oíche Lóin an oíche atá lioca ···

··· anois ó shiúl an nduine an turas ···

··· a théú fir a tsolais go hOileán ···

··· scríobh sé air a cheantar sin gur ···

··· ar ndóithe tá an srúth ansin, ritheann ···

··· fir solais ar an oilean go fóill ···

··· ansin a bhí an ceantar aba bhochte ···

··· bhí sé ar an scadán co múr ···

··· chuir siad amah an nduine riaú as ···

··· suas go dtí a fear is mó ···

··· imí amah un a bhainc aríst ar ···

··· bhuel ní hí an bhliain is fhearr ···

··· cruinní síos aig an tráí agus mrá ···

··· a ghoil amach, níl an chéibh againn ach ···

··· anois ann, níl an stór ann. Ná ···

··· seir go Baile a’ Chaisil, cineál mais ···

··· shin thart anseo an dtuigeann tú, e... ···

··· thiar an áit a dtugtar Cill a ···

··· ráití gob é an t-áuar a bhfuil ···

··· freastal ar triúr a cárdán. Beí a ···

··· gan fáth. Coimhéad an tsaoidhe amuí as ···

··· hais, le hais an bhóchair agus hainic ···

··· Sin é an teorainn air an ···

··· Níl níl, an ghléas agam is ···

··· sin lé rá an próiste seo a ···

··· bhí taoibh_ bhí a gála taíú istích ···

··· Bhuel bhí an oíche acha dorcha ···

··· a chéilí in an bhuaich amhúin, cuiriú ···

··· a, a Fód Dú ···

··· go maith leis an méid a fuair ···

··· sé práinnea leis an Ghoelic agus bhí ···

··· Á, chan an nduine. Níl an ···

··· An gcreideann tú i ···

··· Ní ro an chraiceann orm mar ···

··· e... isteah teah a leanna scathú b’fhéidir. ···

··· An chuid ···

··· a hainic ach an bás agus dúirt ···

··· d’acraí talaí aig a chuid is mú ···

··· agus seagal agus an chuid eile gon ···

··· Chrán ná bean a gheofas thart a ···

··· unn nach ro an eolas aige agus ···

··· dá dtoisíof a, an ruacan go mbeaf, ···

··· agus ní ro an aithne acú air, ···

··· agus tá mé ar a loch ag iascaireacht ···

··· stáin amuíh ar a tsráid is thug ···

··· eh thimpeall a an cheárda gon loch ···

··· thiar i bPáirc an Doire agus thagach ···

··· bheitheá, ní thúrthá an ···

··· iascaireacht anseo ar a tSraich. ···

··· Liam, is fada an t-achar thisa ag ···

··· údair as eh aen leauar a scríú ···

··· leauar a scríú an tAthair Lavelle ar ···

··· choinn_, choinneit sé a róp go dté_, ···

··· agus rinne mé a cathaoir is a ···

··· Ach an calú, bhí sé ···

··· Ghaeilge mhaith agam, an bhfuil’s agad. ···

··· chua siad air an Aifreann, beirt fear ···

··· Bhí mise aig a scoil anseo. ···

··· a ghlaíonns air an sionnach, cosúil le ···

··· An bóthar? ···

··· taoibh a bhalla an dara suíochán ón. ···

··· Ní ro an chaint ar thadaí ···

··· eh is é an t-aen rud a ···

··· mbeitheá tarraintí isteah ó charr eilí d'fhéatá ···

··· go hInis Airc an chéad uair. ···

··· mórán fúnn ar a gcailín beag a thíocht ···

··· ach is é an scéal é héin ···

··· bheach a lauirt a Ghaeilge, tá siad ···

··· títhe nú agus an bóthar ag eighrí ···

··· agus ní ro an gluaisteán ná rud ···

··· adeir sí, nús a tsagairt agus an ···

··· ní chuimrím ar an lá a rugú ···

··· oguis ní ra an suím a bith ···

··· go bhf_ cleachta án seansaíol nuair a ···

··· amach chois bín a tí. D’fhéach sé ···

··· bhí, gá mbeinnse an uair sin án ···

··· aice le teach na tórha tá calha ···

··· an uair sin án ní bheinn anois ···

··· eighrí suas air a líon anois, ná ···

··· nuair a bhíonns an tráth án. Amanntaí ···

··· Ní ra an... ···

··· gcriteáil sin is án a bhíoc_, bhíoch ···

··· Ach cé a chaoi ar thárla ···

··· sib isteach air an mórthír. ···

··· teallach a bhí án an t-ám sin? ···

··· sé láú air a, air a gcopóg ···

··· Ach, leis an scéal, bhailídís meál ···

··· é. Sin é a fáth a dtugann ···

··· a dtugann siad an Croc Bán na ···

··· siopa. Ní ra an bhealach eile ainn, ···

··· agus go ro an gcuid driotharachaí i ···

··· scoile a bhíoch án ehm inniú ní ···

··· chlán tóicí anois a bhfuil a fhios ···

··· scór, bhí mé an uair sin. ···

··· Ó níl an duine a bhainis ···

··· eolas ad orthub a bhfuil? ···

··· Deir tú liom a Mháire go gcaitheann ···

··· riaú ná siar a bealach sin, soir ···

··· A ro? ···

··· tú buailte ar an bhfarraige, ar ndú. ···

··· Cén fáth an t-ainm sin air? ···

··· bhfuil eolas aig an gcuid is mú ···

··· #? amach ar an... fear eile a ···

··· Ní chreidim. An gcreideann tusa? ···

··· tú na taidhbhsí, ar úrais? ···

··· Sí a bhíonn án ···

··· eh stuf istih án agus á gcuireá ···

··· rud ar bith a dtuigeann tú a ···

··· bliana, ar fea an choga. ···

··· As A Spidéal a rugú ···

··· go math leis an fhírinne a rá. ···

··· agus tá báirne án is tá faíochain ···

··· hocht. Ba mhath an... Ba mhath uaí ···

··· a goil aig a scoil. Bhuel anois, ···

··· go Mhí Mheán a tSaura mar a ···

··· ro aen chaint an uair sin a ···

··· pátrún againne cothrom an lae sin bhfuil ···

··· sin, ní ro án ach áit thíos ···

··· tá sé corrach a bhfuil? ···

··· Bhuel an ndéanha muid an bealach ···

··· Eh, an scoil a chua ···

··· nuair nach ro an réidió ná an ···

··· Agus em ar díonú é... cén ···

··· Tá sé sin án le fada is ···

··· air a, air a loch sin thíos, ···

··· Bhuel, An Creagaire a thugann ···

··· gcuisleán sin Cuisleán a Bhric. ···

··· Agus is é an t-ainm athá air ···

··· na bhfuil púnt a púnt orthu. ···

··· Bhí an t-iasc, bhí sé ···

··· é a bhí án sa ngíre a ···

··· spéicéir a dh’iarrach a bhean agus bhí ···

··· An fear seo chua ···

··· Conaíola as Cínn a Bhaile, agus bhí ···

··· difríocht mór idir an dá chanúint ar ···

··· an cliabh is a chiseog ’s a... ···

··· chuile rud. Bhíoch an cliabh is a ···

··· oíche, chuir muid suas a curach bhí sé ···

··· áit go bhfuil an té seo ár ···

··· ndíol ó Bhealach an ______ anseo. Nuair ···

··· mhaidin a raibh a lá agus a ···

··· Mar ní bheach an oiread le déana ···

··· árdghradamach, ag cathamh an ···

··· agus baunrín fadó an agus fadó a ···

··· piseogach, admhána agus an breac, an breánthach ···

··· anso fadó. Bh’í an an t-ainm a ···

··· siad fear as a mbád agus mise ···

··· agus cheithre fichead, an tríú lá do ···

··· isteach insan aig an gCoílte. Bhí sé ···

··· coast guard station an agus thugadar bád ···

··· agus a n-uaimíd an bhí. An té ···

··· Tá an Ghaeilge aici sin. ···

··· Gaeilge laurtha ar an scoil an t-aum ···

··· bhfarraige is _____ a scéal agus bhuail ···

··· a féachaint ar a stoc. Dúirt sé, ···

··· Léime. Thug... tháinig an cailín anoir anduaig ···

··· éinne amháin leis an gcéad mbean is, ···

··· Radharc breá an. Aige aen áit. ···

··· leaur athá istig an. Tharrain sé amach ···

··· do thoil ar an dtalamh, mar a ···

··· corcán, agus d'fhiarhaig a fear siúil de, ···

··· fudó, Muirisín Fóidre an t-ainm a bhí ···

··· Thug an Tinder amach dtín... ···

··· fheárr a bhí an. Ti cuairde ab ···

··· a d'fhág siad a scoil sin, bhuel ···

··· nuair a d'aire míd a rothar agus bhí ···

··· in aon chor an uair sin aun. ···

··· ní hé sin an gunna. Ní chafach ···

··· Ach tá sí an i gcúnaí. Tá ···

··· d... is é an rud athá a ···

··· Bhí sé coiteann an. Agus tá, níl ···

··· mbíonn siad lag an dtacaid sin do ···

··· bhíoch bah acu an, bhíoch bah acu ···

··· badh shin é an uair a chíhing ···

··· siúl i rith a lae agus í ···

··· mar a dúirt an duine. Agus bhí ···

··· Bhí lánú fadó an, agus is minic ···

··· a crith atá a cú fé ndear ···

··· flúirseach siar ar an Feóibh. Scairbheacha is ···

··· an lón agus a chéirseach, ach do ···

··· aun. Do bhí an ghrian go hárd ···

··· raibh aen toirt an ná go dtairig ···

··· gach éinne toisc an drohaidhmsir a bheith ···

··· aen ghráinne plúir an ach dornín beag ···

··· Tómás Ó Caoimh ab ainm den... príomhmhúinteoir ···

··· agus go dtí An Rúimh …. nuair ···

··· air scoil anois a raibh puín Gaelainne ···

··· ainm atá ar an áit seo a ···

··· tusa, a Cháraig, an bhfuil puín caighnteoirí ···

··· Muar a t-airgead san aum ···

··· obair. Mar bhí an sael cruaig greamaitheach ···

··· má tá bréag an bíoch, ní mise ···

··· ámharach ach tháinig a dochtúir ach go ···

··· cuireach fios ar an ndochtúir air deire ···

··· lán piseoga fadó an insa taebh so ···

··· sa cheártain aig a ngabha agus dúirt ···

··· a gabha ar an aeire bó na ···

··· ‘Tá dhá ghé an!’ dúirt sí. ‘Táim ···

··· dáiríribh a déanamh na cléibhe seo ach ···

··· Bhí William a Chnoic ag obair ···

··· a_ á cheistiú an ndineach aen mhaitheas ···

··· ná go raibh a ceart san iomlán ···

··· Dé léna anam, an seanamhúinteoir a bhí ···

··· seanamhúinteóirí a bhí an, agus go muarmhuar, ···

··· Iníon a Táiliúra a scéal anocht díbhse. ···

··· Is ea. A rauis riamh istig ···

··· mháistir ceóil anois, a mbíonn leaideanna óga ···

··· Ach gcaitheach sib a lá amuh ar ···

··· Ab ea? ···

··· tráth ar fhearg an ghírig, lá deas ···

··· thugann siad ar an áit sin? ···

··· ná a dh'fhaigheann an oiread san sásaimh ···

··· bhuala síos ar an dtine anois. ···

··· Amuh ar an Muic Ghaine fiú ···

··· Bhí Gaelainn an tímpeall Uí Laeghaire ···

··· rauis a seimint an? ···

··· an duine, n'fheadar a raibh níos mú ···

··· siad imithe as a sael na snuimeanna. ···

··· Bhuel is mic a théach a méiscre ···

··· trioblóid ar fuaid an douin. Thá trioblóid ···

··· mbolg, agus sé an rud a deireach ···

··· anso sa chúine. An lá deireanach a ···

··· bhíonn insa bhfeoil an. Frig. Agus má ···

··· snaím an fhíodóra an. Snaím ná fuil ···

··· Bhíoch néal ghorm an. Úsáideach na mná ···

··· mar go chuireas a tsuím úntu. ···

··· Eh, chuin an an ceól a ···

··· Bhíoch beirt againn an. ···

··· an naidhmhóg air a gcósta so in ···

··· eh, ní raibh an naidhmhóg air a ···

··· fad a bhíoch an eh go mbíoch ···

··· agus e... chuaig a driotháir eile go ···

··· Air an mBuailtín agus do ···

··· bhí sé sin an uair sin. ···

··· bhíoch lá cleachta an, i dTig na ···

··· a athair seo an agus a athair ···

··· aig an gCeallach a dtuigeann tú cad ···

··· Agus an gcaithe sé tosnú ···

··· gcúngar. Is mór an gliondar agus an ···

··· An scéal? ···

··· san mise air an tarna duine déanach. ···

··· má tá bréag an bíoch! Níl leigheas ···

··· chuaig san ansan an, chuir an Conra ···

··· hé cha me a’ cháin a dhíol. ···

··· Riugú an chéad lá, an ···

··· agus carn sprideanna. An bhfeiceann tú píosa ···

··· agus ní bheing an in ae ch ···

··· héineach san oíche an. Dhéanach sé gach ···

··· ngeidhre. Mo chroí an dial ní tháinig ···

··· lánlag. Tar éis a choga, níor fhág ···

··· na reachtaire aig an nGearaltach, ridire an ···

··· marcach na ruag an achrain thuaig mar ···

··· agus do bhí an sagart, ní raibh ···

··· ach triúr aun an céad lá a ···

··· N’fheadar tá an seanascoraíocht aghainn, an ···

··· ná aen rud an anois. ···

··· in ae chor aun, bhíomar ró-chríonna á ···

··· lá do Mhí... in January #?, tríú ···

··· sa choíll, goidé ’n ainm a thúrfá ···

··· Eh an cuín leatsa ainm ···

··· aithne aig muíntir a tí orthu ná ···

··· sé fé dhéin a tí agus Dé ···

··· bhuel d’fháiltheoch bean an tí rúmpu agus ···

··· eh is é an ainm a bhíoch ···

··· doun cad é a saghas garsúin é ···

··· go nglaéid siad An Gobán air. Bhí ···

··· thar bráid, cailín an córsan, cailín an ···

··· Cúna aun an uair sin, aidhmsir ···

··· Bhí néiléir an. Bhí. A lán ···

··· cuir síos ar a gceist leis mar ···

··· agus Béal Átha an Ghaerthaig. ···

··· ’na dhiaig. Ar a lín sin’ aduairt ···

··· mheádar go mb’fhearr an sagart a thúirt ···

··· bhí a bhféarach an, bó thórmaig. Do ···

··· Pádraig a gCraebh a’ Chéitinnig. Ní cuín ···

··· mhaith agam ar an Athair Pádraig Ó ···

··· atá agat air a, air a bhfilíocht ···

··· a thosnaís ar an bhfilíocht so go ···

··· ar séis, leis an gcantic a thug ···

··· bheith ana-chúramach leis an méid bíg a ···

··· mo mháthair ar an nGaelainn, agus Gaelainn ···

··· thúirt go dtí a dtig mar gur ···

··· féinig a bhí an buachaill aidhmsire a ···

··· aen _____ isteach an agus cuir mise ···

··· go... i ndiaig an Chogaig Mhuair bheag ···

··· dintí an sná an ceart go leór, ···

··· d’fhiarha sé dhe a bhféadach saé óstaíocht ···

··· mar do bhí an t-iasc, do bhí ···

··· leanaí. Do bhíoch an cliabhán á luasca ···